معرفی و شرایط دوره
برای افزایش توانمندی در حل مسایل بد قلق کسب و کارمان، جا داشت که از دیروز با متدولوژی TRIZ آغاز کنیم!
با هم به چندین مسئله فکر کنیم!
کسب و کار ورشکسته، فضای بیرونق کسب و کار، مشتریان کوچکننده از برند ما به برندهای دیگر، نقدینگی پایین برای شروع کسب و کار، همکاریهای تیمی ناپدار، پروژهها و کمپینهای نیمهتمام رها شده، کمپینهایی ناموفق در دستیابی به اهداف، فضای رقابتی ناسالم، قوانین ناشفاف و دست و پاگیر، و ... همه و همه از جمله دغدغهها و مشکلات کسب و کارهای ما هستند. شبی نیست که با این دغدغهها به خواب نرویم و صبح که از خواب برمیخیزیم، یک یا چند مورد از این موارد، زودتر از بقیه به سمت ما هجوم نیاورند.
هر روز این دغدغهها را بارها با خودمان و همکارانمان مرور میکنیم اما هیچ کدام راهی به حل مسئله نیست! ما برای حل مسئله چه میکنیم؟
تصویر ذهنی از دنیای علمی کشف و حل مسئله:
بیشک باید راهی برای گذر از دغدغهها به سوی تعریف، تحلیل و حل مسایل باشد به شرط آن که نه سخت بگیریم و نه سهل؛ نه این که حل مسایل را به زمان بسپاریم که اگر قرار بود، تکرار راه همیشگی، مسایل را حل کنند، امروز این همه بحران، یک جا، جامعه بشری را فرا نگرفته بود و اگر بسیار سخت بگیریم، قدم در راه نمیگذاریم.
ساده انگاری در این راه میتواند تا آنجا امتداد یابد که کشف، مدلسازی، تحلیل و حل مسایل را با تکرار مدلهای شناخته شده در هر حوزه دانشی دنبال نماییم گویی که همه مسایل را میشناسیم و راهحل آنها را میدانیم. سختگیری هم تا آنجا میتواند پیش برود که با هر مسئله بهگونهای روبرو شویم که انگار بشر برای اولین بار است که با آن برخورد کرده است. حرکت در بین این دو طیف نیازمند آشنایی با دنیای کشف و حل مسئله است؛ دنیایی بین رویکردهای رویارویی با مسایل خوشساختار تا مسایل بدساختار.
دانش رویارویی با مسایل، ادبیات کلامی و ادبیات تصویری خود را داراست. کارکرد، نیاز، تقاضا، خواسته مطلوب، وضعیت موجود، منابع، ایدهآل، سیستم، تضاد، و ... واژگان این دانش هستند و بسته به ماهیت مسایل، تکنیکها و متدولوژیهای متنوعی برای حل آنها ارایه شده است. طبقهبندیها و دستهبندیهای متنوعی از ابزارها، تکنیکها و متدولوژیهای حل مسئله نیز ارایه شده است. در یک نگاه کلی، بیش از 100 تکنیک را میتوان برای حل مسئله فهرست نمود که برخی تنها در حد قالبهایی برای به تصویر کشیدن صورت اولیه مسئله هستند و برخی تا حد تحلیل و اتخاذ رویکردهایی برای تغییر مدلسازی مسئله برای نگاه و حل مسئله از زاویه جدید.
برای ورود به دنیای کشف و حل مسئله باید زبان آن شامل واژگان، مدلها، ابزارها و متدولوژیها را فرا گرفت و این یعنی تجربهای سهل و ممتنع که نه تنها خالی از لطف نیست، از ضروریترین مهارتهای قرن حاضر است.
چرا برای هر انسانی، یادگیری TRIZ لازم است؟
شک نباید کرد که هر فردی باید راه و روشی منحصر به خود برای حل مسایل شخصی و حرفهایاش داشته باشد وگرنه در کوره پسکورههای پیش رویش در زندگی گم میشود گاه با تشخیص نادرست راه از بیراهه، و گاه با درگیر شدن در چالهها و چاهها. در حالی که مسایل شخصی و حرفهای هر فردی در عین شباهتهای بسیار با مسایل انسانهای دیگر، منحصر به فرد هستند، نمیتوان انتظار داشت با ابزارهای حل مسایل خوشساختار به رویارویی با مسایل بدساختار رفت.
نظامهای آموزشی رسمی کمتر اقداماتی را برای توانمندسازی افراد جامعه، طراحی کرده و توسعه دادهاند. نظام آموزشی دنیا تا سطح کارشناسی، بر یادگیری نتیجه تجربههای برتر افراد موفق بنا شده است. به عبارت دیگر در 16 سال ابتدای یادگیری، موارد زیر را در ارتباط با هر حوزه تخصصی فرا میگیریم:
- یادگیری ادبیات علمی یک رشته علمی شامل واژگان، نظریههای زیربنایی و مشتقات کاربردی آنها برای آن که فضای ذهنیمان با اتفاقات پیرامون توسعه آن رشته، آشنا شود و به یک اپراتور آن حوزه مبدل شویم.
- یادگیری کاربردیترین ابزارهای توسعه داده شده در هر حوزه تخصصی مرتبط با یک رشته علمی، برای آن که در حل مسایل خوشساختار و استاندارد ان حوزه، از آنها بهره بگیریم.
TRIZ متدولوژی حل مسایل بدساختار دانسته میشود و چنانچه تجربه آن در هر فردی از سطح دانش به سطح مهارت تبدیل شود، وی را در توسعه حرفه و زندگی شخصی همراهی میکند.
TRIZچیست؟
در پی حداقل 30 سال تحقیق در اختراعات و سندهای ثبت اختراع، پیکره دانش TRIZ در سالهای پایانی قرن 20ام شکل گرفت. اکنون TRIZ بهعنوان یک تئوری علمی در کشف و حل مسئلههای ابداعی منتج به اختراع و نوآوری شناخته میشود و این ویژگی، آن را برتر از دیگر متدولوژیهای کشف و حل مسئله قرار داده است. این تئوری ضمن برخورداری از توانمندیهای قریب به اکثر متدولوژیهای کشف و حل مسئله، از ویژگیهای منحصر به فرد زیر نیز برخوردار است:
- اختراع و طراحی بدیع محصولات و خدمات آینده را نه تنها منحصر به مخترعان و نوابغ، بلکه خروجی فرایندی میداند که هر کارشناسی میتواند آن را دنبال نماید.
- فرایند اختراع و طراحی بدیع محصولات و خدمات آینده، آمیزهای از گامهای فکری زیر است:
- تعریف کارکرد هر سیستم؛
- بازنگری کارکرد هر سیستم مبتنی بر نیازهای بشر در چرخه سیستمی؛
- تعریف مفهوم ایدهآل برای هر سیستم؛
- کشف و رفع تضادهای برخاسته از کاستیهای تکنولوژی برای تحقق مفهوم ایدهآل؛
- بازنگری در منابع سیستم و بهرهبرداری حداکثری از منابع در دسترس؛
- ...
TRIZ با نامهای نوآوری نظامیافته و یا تئوری کشف و حل مسایل ابداعی شناخته میشود و سه اصل فکری، چهار مدل بنیادین کشف و حل مسئله، پنج مدل مدلسازی سیستمها و در نهایت بیش از 14 ابزار کشف و حل مسئله، پیکره دانش آن را شکل میدهند. فرایند اختراع، طراحی و بازطراحی مدل کسب و کار را میتوان با بهرهگیری از TRIZ با توجه به شرایط خاص هر سازمان و شرکتی، بازتعریف و نهادینه کرد.
به گزارشهای رسمی متخصصان TRIZ، شرکتهای زیر بخشی از شرکتهایی هستند که در نوآوریهای خود از مشاوره متخصصان TRIZ بهره بردهاند. برای مثال در جدول زیر، تفاوت دو شرکت سامسونگ و سونی که در مقطعی، محصولات آنها مشابه یکدیگر بودهاند، ارایه شده است. شرکت سامسونگ به صورت رسمی بهرهبرداری خود از TRIZ را گزارش کرده است و تغییر درآمد خود را حاصل آن میداند. طبق مقررات شرکت سامسونگ، یادگیری این دانش قبل از شروع به کار الزامی است در حالی که در شرکت سونی این الزام وجود ندارد.
یادگیری TRIZ نیازمند اختصاص زمان برای شرکت در 3 کارگاه 40 ساعته به عنوان کارگاههای TRIZ سطح 1 تا 3 است که هر سطح با تسهیلگیری متخصصان گروه پژوهشی فنی و سازمانی TRIZ موسسه مطالعات نوآوری و فناوری ایران برگزار میشود. در این مسیر یادگیری، فراگیران حداقل 3 مسئله را متناسب با اهداف هر سطح آموزشی، کشف، مدلسازی و حل مینمایند.
در دوره TRIZ سطح یک، چه مهارتهایی را فرا میگیریم؟
هدف دوره سطح یک TRIZ را کشف، مدلسازی و حل یک مسئله ابداعی ساده تعریف میکنند. مهارت حل مسایل بدساختار در این سطح، امکان تعریف و حل مسایل هم در کسب و کارهای فعلی و هم در کسب و کارهای نوپا را فراهم میکند. با فراگیری ماژولهای این سطح از برنامه آموزشی TRIZ، میتوان بوم کسب و کارها را تحلیل و کامل نمود. همچنین میتوان برای تحلیل پتنتهای ثبت اختراع و امکان پیشگیری از نقض و یا امکان دور زدن علمی آنها اقدام کرد.
برای ایجاد این مهارت در فرد، 8 ماژول زیر، در برنامه آموزشی قرار میگیرد:
- ENV با کارکرد شفافسازی صورت اولیه مسئله
- IFRبا کارکرد تحلیل انتظار نهایی ایدهآل از توسعه سیستم
- FAA با کارکرد تحلیل کارکرد سیستم و اجزای آن در راستای انتظار نهایی از سیستم
- MST با کارکرد تحلیل تقابل سیستم و سیستم متضاد و منابع آنها در راستای انتظار نهایی از سیستم
- TC با کارکرد فرمولبندی تضاد تکنیکی و بکارگیری اصول ابداعی در حل آن
- PC با کارکرد فرمولبندی تضاد فیزیکی و بکارگیری اصول تفکیک در حل آن
- RCA+ با کارکرد تحلیل تضاد ریشهای در یک مسئله
- متدولوژی TRIZ و عبور از میان ابزارهای TRIZ برای حل یک مسئله ابداعی ساده
همچنین برای تقویت یادگیری برخی از ابزارهای TRIZ، بازیهای جدی تکنولم، تکنوشیفت و تکنوفلیکت نیز در برنامه قرار داده شده است.
یادگیری TRIZ برای چه افرادی توصیه میشود؟
علیرغم این که این که یادگیری TRIZ برای همه مفید است اما میتوان گفت که برای افراد زیر ضروری است:
- کارشناسان و مدیران فنی و مهندسی، تولید و تحقیق و توسعه؛
- کارشناسان و مدیران بازاریابی و فروش؛
- مشاوران مدیریت؛
- صاحبان کسب و کارهای استارتاپی و نوپا؛
- معلمان و مربیان مدارس شناختی.
چرا در دوره TRIZ سطح یک، شرکت کنم؟
به گفته فراگیران دورههای پیشین، دوره TRIZ سطح یک، علاوه بر تجربه جدیدی برای رویارویی با انواع مسایل، دریچه ورود به حوزه مشاوره حل مسئله است. با یادگیری ادبیات این حوزه، در شبکه مشاوران و متخصصان TRIZ وارد شده و بهرهگیری از تبادل تجربه حل مسائل واقعی در نشستهای کافه تریز میسر میشود.
وبینار کجا برگزار میشود؟
وبینار معرفی کارگاه کشف و حل مسئله در پلتفرم اسکای روم برگزار خواهد شد که لینک شرکت در وبینار برای شرکتکنندگان ارسال خواهد شد.
کارگاه کشف و حل مسئله حضوری است؟
بله، این کارگاه بصورت حضوری و نیمه خصوصی با رعایت پروتکل های بهداشتی برگزار خواهد شد.
اساتید دوره

دکتر سارا سلیمینمین
طراح بازی جدی تکنوشیفت در لابراتوار Methods & Tools for Design در دانشگاه POLIMI، دارای مدرک MATRIZ LEVEL 2
مهندس علیرضا امانی
مدرس دورههای نوآوری نظامیافته موسسه مطالعات نوآوری و فناوری ایران، مشاور و تسهیلگر پروژههای حل مسئله TRIZ، مدیر سابق پایگاه ایدهپردازی
دکتر محمدصادق برادران
مربی کسبوکار و مدرس دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران، عضو تیم سرمایهگذاری بر استارتاپها و طرحهای نوآورانه در گروه دادهپردازی بانک پارسیان
مهندس سیده حوریه خوشقلب طوسی
عضو گروه تخصصی کشف و حل مسئله TRIZ موسسه مطالعات نوآوری و فناوری ایران
مهندس سید علیرضا کاشیزاد
عضو گروه تخصصی کشف و حل مسئله TRIZ موسسه مطالعات نوآوری و فناوری ایرانبرگزارکننده

موسسه مطالعات نوآوری و فناوری ایران
برنامه زمانبندی و سرفصلهای کارگاه کشف و حل مسئله (TRIZ)
عنوان | شروع | پایان |
---|---|---|
آشنایی با TRIZ و فرایند حل مسئله | ۱۸:۰۰ | ۱۹:۳۰ |
تصاویر دورههای پیشین
برگزارکننده

موسسه مطالعات نوآوری و فناوری ایران
ماموريت (Mission) ماموريت اصلي مؤسسه، توسعه دانش عمومي، تخصصي و ارتقاي سطح علمي جامعه علمي و صنعتي كشور در زمينههاي نوين علوم و فناوري است. اين مؤسسه در نظر دارد با تمركز بر توليد فكر، انديشه و ايدههاي نو و خلاق و از طريق ترويج فرهنگ پژوهش و تحقيق،